Раней лічылася, што вясковым дзецям кніжнае вучэнне не трэба. "З навукі хлеба есці не будзеш", - так казаў селянін свайму сыну-разумніку. Араць, сеяць, касіць, прасці і ткаць вучыліся ад бацькоў, а грамаце ад «дырэктара».

  Першае 3-х гадовае народнае вучылішча (пачатковая школа) у нашай мясцовасці адкрылася ў 1869 годзе пры Блужскай Успенскай царкве.  Яна абслугоўвала ўвесь раён царкоўнага прыходу, тэрыторыю сучаснага Блужскага сельскага савета.

    У вучылішчы працаваў адзін настаўнік з трыма класамі, таму для кантролю за выкананнем заданняў урока, хатніх заданняў настаўнік браў у дапамогу вучняў старэйшых класаў. Дзеці наведвалі школу з моманту выпадзення снегу да яго раставання, так як у астатні час яны выконвалі сельскагаспадарчыя работы, як правіла, пасвілі хатнюю жывёлу.

    Да 1875 г. у Блужскім народным вучылішчы вучылася 24 хлопчыка і 1 дзяўчынка. Шмат навучальнага часу адводзілася для вывучэння Закона Божага і малітваў, вучыліся пісаць і лічыць. Закон Божы выкладаў святар Язэп Віторскі, а настаўніцай была Аляксандра Халявінская.

     У 1900 г. у школе займалася ўжо 43 хлопчыка і 2 дзяўчынкі. Настаўнікам стаў Васіль Макараня, веры праваслаўнай, на гэтай працы з 1897 г., атрымліваў 240 руб., Закону Божаму вучыў Канстанцін Шчарбінскі, атрымліваў за гэта 25 руб.

    У 1904 годзе за "крамольныя погляды" па даносе святара Лісіцкага быў зняты з працы настаўнік Груцук. З 1905 года ў школе працавала Якубоўская Аляксандра. У 1910 годзе адкрыты дадатковы клас, які ўваходзіў у вядзенне царкоўнага прыходу, і сталі працаваць ужо два настаўнікі з чатырма класамі.

    Школа стала размяшчацца ў двух будынках: адзін будынак з двума класамі ў цэнтры вёскі Блужа, другое-каля царквы.

    У 1913 г. у Блужскім аднакласным 3-х гадовым народным вучылішчы працавалі настаўніца Любоў Васільеўна Лісіцкая (дачка святара) і Аляксандра Шымко, а святаром быў Уладзімір Яльцоў. Акрамя граматы і арыфметыкі дзеці зубрылі Катэхізіс, гісторыю старога і Новага Запавету. Прадоўжыць сваю адукацыю навучэнцы маглі ў двухкласных народных вучылішчах з пяцігадовым курсам навучання (3 гады ў першым класе і 2 у іншым) у Блоні, Дукоры, Цітве.

   У 1933 годзе пачатковая школа стала сямігадовай. У 1940 годзе яна стала сярэдняй, дадаткова адкрылі 8-ы клас. Перашкодзіла вайна.
 

      У гады Вялікай Айчыннай вайны акупанты пабудавалі са школы бункер для аховы чыгункі ад дыверсій партызан. Акупанты знішчылі школьную бібліятэку, мэбля, наглядныя дапаможнікі. У гады вайны школа не працавала, дзеці не вучыліся. Многія настаўнікі і выпускнікі школы змагаліся з ворагам на франтах і ў партызанскіх атрадах. Некаторыя з іх загінулі, прапалі без вестак: Карчэўскі, Бірыла, Халад, Аўсяннікаў, Вайцяхоўскі, Аўчыннікаў і іншыя. Настаўнікі Пятроўскі І. П. Ліннік і А. М. змагаліся ў партызанскіх атрадах.

     Пасля вызвалення Беларусі з 1 верасня 1944 года пачаліся заняткі ў школе ў нешматлікіх захаваных сельскіх дамах. Першым дырэктарам школы была Наўроцкая Н. Я. Вось пра што гаварыцца ў яе першым загадзе:

        Загад №1
       Па Блужской пачатковай школе ад 21 жніўня 1944 года.
Прыступаю да выканання абавязкаў дырэктара Блужскай пачатковай школы з 30 жніўня 1944 года.
Аснова: загад Пухавіцкага рана.
Дырэктар Блужскай пачатковай школы н. Я. Наўроцкая
Вучыць 1-3 класы-Наўроцкая н. Я.
Вучыць 2-4 класы – Рашацько А. Н.

     Потым школа стала сямігадовай. Першым пасляваенным дырэктарам быў прызначаны інвалід вайны Ліннік Н. І.

      У 1950 годзе з сямігодкі быў зроблены першы выпуск. У 1954 г. школа пераўтворыцца ў сярэднюю. Да гэтага часу школа была выведзена з наёмных памяшканняў і размясцілася ў шасці прыстасаваных будынках. З 1950 па 1966 год скончылі 7-8 класаў 702 чалавекі, з іх 484 выпускнікі паступілі вучыцца ў сярэднія спецыяльныя навучальныя ўстановы, прафесійныя вучылішчы і школы, пачалі працаваць у калгасе, на прадпрыемствах і будаўніцтве.

     

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

       З 1957 года па 1966 год школа выпусціла 9 выпускаў: 218 чалавек скончылі 10-11 класаў, з іх 15 чалавек скончылі школу на " 4 " і "5". Дзеці калгаснікаў сталі настаўнікамі, аграномамі, інжынерамі, афіцэрамі. Многія сталі галоўнымі спецыялістамі калгасаў і саўгасаў (Баешка М. В., Чумак В. В., Усцінчык А. В., Миклуш н. І., Сянько А. Е. і іншыя).

   У 1970 годзе быў пабудаваны новы будынак Блужскай сярэдняй школы. Педкалектыў (дырэктар школы Жышкевіч Е. А.), навучэнцы школы шмат папрацавалі на будаўніцтве: выконвалі падсобныя работы, добраўпарадкоўвалі школьны двор, садзілі дрэвы, хмызнякі.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

      У 60-70-я гады ў школе было добра пастаўлена працоўнае выхаванне навучэнцаў. Дзеці вясной, летам, восенню працавалі на калгасных палях, прышкольным участку. Школа цалкам забяспечвала сябе гароднінай, бульбай, выкормлівала свіней. Многія выпускнікі заставаліся працаваць у родным калгасе "1 Мая" механізатарамі, жывёлаводамі, паляводамі. Дырэктара калгаса такія як Дубінка І. Б., Мартынчык А. С., Фралоў В. В. спрыялі замацаванню моладзі ў сельскай гаспадарцы, паміж школай і калгасам ўмацаваліся шэфскія сувязі.

   У 80-я гады школа вызначылася добрым эстэтычным выхаваннем навучэнцаў. Настаўніца музыкі і спеваў Баешка В. П., арганізатар Юхнавец С. М. і класныя кіраўнікі рыхтавалі канцэртныя праграмы, навучэнцы часта выступалі перад бацькамі, на МТФ. Актыўна працавала агітбрыгада. Школа на аглядах конкурсаў у раёне па настаўніцкай і вучнёўскай самадзейнасці неаднаразова займала прызавыя месцы. У Дзень Перамогі давалі святочны канцэрт ветэранам вайны, спадчыне вёскі Блужа.

​

             У 1983 годзе пасля таго, як гераічна загінуў, выконваючы інтэрнацыянальны доўг у Аўганістане, былы выпускнік школы Мікалай Чэпік, школе было дадзена яго імя.